Respect
Iedereen is gelijk! Of nee, wacht, elke persoon is toch uniek? Hmmm, wat is het nu eigenlijk … Als we zeggen dat mensen gelijk zijn, bedoelen we eigenlijk dat mensen gelijkwaardig zijn. Men-sen zijn allemaal evenveel waard. Mensen zijn uiteraard niet echt gelijk. Gelukkig maar, de wereld zou nogal saai zijn als we allemaal exacte kopieën waren van elkaar. Wat heeft dit nu te maken met respect? Heel veel!
Respect voor verschillen
Soms worden mensen uitgesloten omdat ze verschillen van de rest. Een pestkop op school pest iemand die op de één of andere manier ‘anders’ is. Ook volwassenen kunnen anderen het leven zuur maken. Sommigen vinden dat hun bevolkingsgroep ‘beter’ is dan een andere. Ze halen ver-schillen aan om zichzelf beter te voelen. Zo’n mensen tonen geen respect. Het is belangrijk om elkaars verschillen te erkennen zonder daarmee te zeggen dat die verschillen mensen beter of slechter maken. Het is niet omdat iemand rijker of slimmer is dat die daardoor ook een beter mens zou zijn. Iedereen heeft zijn eigen talenten en elke mens blijft een mens, wat hij of zij ook doet.
Respect is kinderspel
Respectvol zijn doe je door beleefd te zijn, alsjeblieft en dankjewel te zeggen, je beurt af te wach-ten, niet teveel lawaai te maken als dat anderen stoort, … Respect hebben voor iemand betekent dat je rekening houdt met zijn of haar wensen en gevoelens. Als je alleen bezig bent met jezelf toon je geen respect.
Respect voor kinderen!
“Vroeger was alles beter. Toen toonden kinderen nog respect.” Je zal het oude knorrepotten wel eens horen zeggen. Die uitspraak is niet nieuw. De Griekse filosoof Socrates klaagde 2400 jaar gele-den al over hoe de jeugd op het slechte pad was. Hij vond dat kinderen vooral hun mond moesten houden en luisteren naar wat volwassenen hun opdroegen.
Zo ging het er vroeger ook lang aan toe. Als kinderen iets zeiden of deden wat volwassenen niet beviel, kregen ze simpelweg een tik! Vandaag kunnen kinderen wel hun mening geven en maar goed ook. Het is belangrijk om te luiste-ren naar volwassenen, maar dat betekent niet dat je zelf niet kan nadenken, een mening vormen en die ook uiten. Niet enkel ouderen, maar ook kinderen verdienen respect!
Een goede mening:
- is doordacht. Je moet niet gewoon het eerste beste uitflappen wat in je opkomt.
- vertel je op een rustige manier. Je laat eerst diegene die aan het woord is uitpraten.
- staat open voor kritiek. Luister dus goed naar wat anderen te zeg-gen hebben.
Respect voor vrouwen
Vroeger mochten naast kinderen ook vrouwen hun mening niet geven. Ze moesten luisteren naar hun vader, broer of echtgenoot. Respect hebben voor vrouwen betekende zoiets als dat de man voor de vrouw moest zorgen en beslissingen nemen in haar plaats. Maar vrouwen kunnen heus wel hun mannetje staan. Respect voor vrouwen betekent vandaag dan ook: erkennen dat vrouwen volledig hun eigen keuzes kunnen maken.
Respect voor andere culturen
Respect opbrengen voor verschillen is niet altijd even makkelijk. Dat komt doordat mensen soms een beetje bang zijn voor nieuwe dingen. Dat is ook zo als ze in contact komen met nieuwe men-sen en nieuwe culturen. Die angst maakt beter plaats voor nieuwsgierigheid, want nieuwe dingen kunnen je als persoon enorm verrijken. Maar bij sommige mensen wordt die angst omgezet in haat. Dat is zo bij racisten.
Racisten sluiten mensen uit op basis van de huidskleur, de culturele bevolkingsgroep of nationaliteit. Dat is heel erg dom. Die dingen vertellen toch niet wie jij bent als persoon? Bovendien is uitsluiten nooit oké.
Het is ook stom om te zeggen dat een bepaalde cultuur (of een land of bevolkingsgroep) beter is dan de andere. We kunnen altijd van mensen met andere ideeën en gewoontes leren, al is het maar omdat ze ons een spiegel voorhouden van hoe wij leven. Dat betekent niet dat je met alles akkoord moet gaan. Maar je moet wel respecteren dat niet iedereen denkt en doet zoals jij.
Enkel iets voor mensen?
Respect kan je hebben voor personen en culturen, maar ook voor dieren, het milieu en zelfs ge-wone objecten.
Respect hebben voor dieren betekent dat je rekening houdt met wat ze voelen. Sommige mensen eten bijvoorbeeld geen vlees omdat ze vinden dat het niet oké is om dieren nodeloos pijn te doen.
Ook het milieu is iets dat respect verdient. Het duurt bijvoorbeeld 50 jaar voor een blikje frisdrank dat je zomaar weggooit op straat is verteerd. Daarom is het belangrijk dat je het in de (juiste) vuil-bak gooit, zo kan het gerecycleerd worden. Zwerfaval is niet enkel geen zicht, het is ook gewoon erg ongezond voor mens en dier.
Sorteren is belangrijk!
In België heb je naast de gewone vuilzak voor het restafval ook een PMD-zak. PMD-verpakkingen bestaan uit Plastic flessen en flacons, Metalen verpakkingen en Drankkartons. Wat hoort niet thuis in PMD: plastic zakken, yoghurtpotjes, botervlootjes, ijsdozen, piepschuim, verfpotten en gevaarlijk (medisch) afval.
Ook voor spullen moet je respect hebben. Niet enkel omdat ze bestaan uit waardevolle grondstof-fen, maar ook omdat mensen er hun tijd in hebben gestoken om ze te maken.
Respect voor jezelf
We hebben gezien dat het belangrijk is om respect te tonen voor anderen. Daarnaast verdienen ook andere levende wezens respect, net als ons milieu. Maar moet je ook geen respect hebben voor jezelf en hoe doe je dat juist?
Respect hebben voor jezelf is in de eerste plaats erkennen dat je talenten hebt en beseffen dat je net als iedereen kansen moet krijgen om die te ontwikkelen. Daarom is onderwijs ook een zeer belangrijk basisrecht. Maar ook buiten de schooluren kan je je talenten ontplooien, in een sport- of andere hobbyclub bijvoorbeeld. Of gewoon gezellig op je eentje met het lezen van een leerrijk boek of het surfen naar een Youtubekanaal. Zolang je maar dingen doet waar jij je goed bij voelt!